Vasten is een eeuwenoude praktijk die die zijn oorsprong kent in verschillende spirituele en religieuze tradities over de hele wereld. Vasten betekent dat je je geheel of gedeeltelijk onthoudt van eten en mogelijk ook drinken voor een bepaalde periode. Tegenwoordig is vasten niet alleen meer iets voor gelovigen, maar kiezen steeds meer mensen er vanwege gezondheidsredenen voor om te vasten door middel van bijvoorbeeld intermittent fasting.
Onderwerpen in dit artikel:
- Vasten in religieuze tradities
- De effecten en gezondheidsvoordelen van vasten
- Verschillende vormen van intermittent fasting
Vasten in religieuze tradities
Verschillende religies kennen de praktijk van vasten. Gelovigen onthouden zich daarbij gedurende een bepaalde periode van eten en drinken. De meest bekende religieuze vastentradities zijn:
Ramadan – Islamtisch vasten: Tijdens de Ramadan vasten moslims een maand lang. De periode waarin wordt gevast vindt plaats van zonsopgang tot zonsondergang. Het vasten wordt gezien als een daad van zuivering, zelfbeheersing en toewijding aan het geloof.
Lenten – Christelijk vasten: Christenen vasten gedurende een periode van 40 dagen voorafgaand aan Pasen. De vastentijd is een manier om jezus te herdenken, boetedoening en voorbereiding op Pasen.
Yom Kippoer – Joodsvasten: Joden vast op Yom Kippoer, de belangrijkst dag in het Joodse jaar, als een manier van het belijden van hun zonden.
Hoewel bij deze religieuze tradities de primaire focus ligt op spirituele groei en toewijding, wordt vanuit deze tradities ook door veel mensen de potentiële gezondheidsvoordelen die het vasten met zich meebrengt erkend.
De effecten en gezondheidsvoordelen van vasten
Vasten heeft op zowel de korte als lange termijn verschillende fysiologische effecten op het lichaam en biedt gezondheidsvoordelen. We benomen een aantal belangrijke effecten die optreden tijdens het vasten en gezondheidsvoordelen die vasten kan bieden:
• Tijdens het vasten worden de voorraden glycogeen (opgeslagen glucose en koolhydraten) in het lichaam geleidelijk uitgeput. Bij het opraken van de voorraden gaat het lichaam over op het afbreken van vetten tot ketonlichamen die als alternatieve bron voor de cellen voornamelijk in de hersenen dienen.
• Insuline is het hormoon dat verantwoordelijk is voor het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Dit hormoon daalt tijdens het vasten. Dat stimuleert vetverbranding en verbetert de insuline gevoeligheid. Dit kan gunstig zijn voor mensen met (pre)diabetes.
• Ook kan vasten de stofwisseling stimuleren waardoor vetverbranding wordt verhoogd. Dit kan leiden tot vetverlies en zorgen voor vermindering van buikvet wat indirect kan zorgen voor minder risico op het ontstaan van diabetes en hart- en vaatziekten.
• Vasten kan het proces van autofagie stimuleren. Autofagie is het proces van opruimen van afval door je lichaam waarbij beschadigde of niet functionerende cellen worden afgebroken en gerecycled. Het zorgt voor vernieuwing en verjonging van de cellen en daarmee van het lichaam.
• Vasten kan het niveaus van de verschillende hormonen in het lichaam beïnvloeden, zoals het groeihormoon en cortisol. Het groeihormoon kan spiergroei en vetverlies bevorderen terwijl de cortisolniveaus dalen wat kan zorgen voor stressvermindering.
• Vasten kan effect hebben op de cognitieve functies en bijdragen aan verbeterde geheugenfunctie, meer focus en mentale helderheid.
Verschillende vormen van intermittent fasting
Intermittent fasting (IF) is een populaire manier van vasten. Deze vorm van vasten richt zich op bepaalde cycli waarbij je wel of niet eet gedurende een bepaalde periode. We lichten hieronder een aantal van de veelvoorkomende vormen van IF toe.
• De 16/8 methode: Bij deze vorm van IF vast je iedere dag 16 uur en eet je een periode van 8 uur. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om te eten tussen 12.00 en 20.00 uur en te vasten tussen 20.00 en 12.00 uur. Andere mogelijkheden zijn de 20/4 methode waarbij je 20 uur vast en binnen een periode van 4 uur eet of de 12/12 methode waarbij je 12 uur vast en binnen een periode van 12 uur eet.
• 5/2 methode: Bij deze vorm van IF eet je vijf dagen volgens je gebruikelijke eetpatroon en eet je 2 dagen per week veel minder, rond de 500 tot 600 kcal per dag. Deze calorieën kun je eten binnen één maaltijd of over meerdere maaltijden verdelen.
• 24 uur methode: Met de 24 uur methode vast je een dag voor 24 uur en eet je daarna weer volgens je normale eetpatroon.
Welke vorm van IF je ook kiest, het is belangrijk om het vasten altijd te combineren met een gezond en gevarieerd dieet, voldoende (water) te drinken en ook te bewegen om gezond te blijven en te profiteren van de gezondheidsvoordelen die het vasten kan bieden.
Tot slot
Vasten is niet enkel een religieuze of spirituele traditie maar in de huidige tijd kiezen ook steeds meer mensen vanwege gezondheidsredenen voor vasten. Vasten kan verschillende fysiologische voordelen bieden maar is niet voor iedereen geschikt. Heb je gezondheidsproblemen of gebruik je medicatie dan is het van belang wanneer je overweegt te gaan vasten, dit met een arts te bespreken. In alle gevallen en bij elke methode van vasten is het voor optimale gezondheidsvoordelen belangrijk om vasten altijd te combineren met voldoende gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging en daarbij voldoende te drinken.
Trending Products
